Safenectomy The Phlebology Clinic / Services / Venous surgery / Safenectomy Introduction Key information Description of treatment Laser vein sealing Miniflebectomy Introduction Safenectomy, często nazywana również strippingiem, to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu żyły odpiszczelowej. Samo określenie „saphena” ma fascynującą etymologię – pochodzi z języka arabskiego, w którym „as-safin” oznacza „ukryty” lub „niewidoczny”. Nazwa „stripping” z kolei pochodzi od angielskiego słowa „to strip” oraz pojęcia „stripper”, czyli specjalnej sondy wprowadzanej do światła żyły odpiszczelowej, za pomocą której usuwa się ją w dość brutalny sposób. W przeszłości, kiedy małoinwazyjne metody leczenia żył nie były jeszcze tak rozwinięte, safenektomia była podstawową metodą leczenia zaawansowanej niewydolności żylnej, spowodowanej niewydolnością pnia żyły odpiszczelowej. Przez wiele lat we flebologii i chirurgii naczyniowej panowało bowiem przekonanie, że najczęstszą przyczyną „żylaków” na nogach jest niewydolność tejże żyły. Teraz już wiemy (w dużym stopniu przyczyniły się do tego badania zespołu Kliniki Flebologii), że z częściową niewydolność żyły odpiszczelowej odpowiadają najczęściej różne postaci niewydolności żylnej miednicy. Początki chirurgicznego usuwania żyły odpiszczelowej sięgają 1905 roku, kiedy to William Wayne Babcock po raz pierwszy zastosował tę technikę operacyjną. Metoda Babcocka polegała na wykonaniu dwóch nacięć – jednego w okolicy pachwiny, drugiego w okolicy kostki przyśrodkowej. Następnie wprowadzano wspomniany wcześniej „stripper” do wnętrza żyły i ją usuwano. Dzisiaj rzadko spotyka się Pacjentów, u których niewydolność żyły odpiszczelowej dochodzi do poziomu kostki. Obecnie wiemy już, że błędem było usuwanie całej żyły odpiszczelowej, szczególnie że robiono to „na ślep”, bez kontroli położenia nerwu biegnącego obok. Współcześnie odchodzimy od szerokiego stosowania safenektomii, ze względu na potencjalne uszkodzenia tkanek i dostępność mniej inwazyjnych alternatyw. Obecnie, safenektomia, w tym stripping, jest stosowana bardziej selektywnie, w przypadkach dużego poszerzenia pni żylnych. Zabieg strippingu ogranicza się wówczas do niewydolnego segmentu żyły odpiszczelowej (zwykle do ¼ górnej podudzia). „Safenektomia laserowa” – co to takiego? Rozwój technik laserowych w leczeniu niewydolności żylnej kończyn dolnych był stopniowy z pewnymi momentami przełomowymi. Pierwsze lasery wewnątrzżylne (inaczej endożylne lub endowaskularne) użyte były w latach 2000-2008. Ich systemy działały na długości fali 810, 940 i 980 nm. W tych systemach główną rolę odgrywała uszkadzającą odgrywała absorpcja światła w hemoglobinie zawartej w krwinkach. Chociaż były skuteczne, to ich używanie wiązało się z dużo większym ryzykiem powikłań i dyskomfortem pooperacyjnym. Prawdziwy przełom w technikach endożylnych laserowych nastąpił w 2008 roku wraz z wprowadzeniem laserów o długości fali 1470 nm, których działanie opiera się głównie na absorpcji w wodzie zawartej w ścianie naczynia żylnego. Ta zmiana, w połączeniu z wprowadzeniem światłowodów radialnych (pierścieniowych) a później 2-pierścieniowych, znacząco zwiększyła bezpieczeństwo i komfort zabiegów wewnątrzżylnych. W 2019 roku wprowadzono laser 1940 nm, otwierając nowy rozdział w rozwoju tej technologii. Czym różni się idea usuwania pnia żyły odpiszczelowej (klasyczna safenektomia) od jej laserowego odpowiednika, tj. zamykania pnia żyły odpiszczelowej przy użyciu termoablacji wykonywanej sposobem wewnątrzżylnym (tzw. „safenektomia” laserowa)? Termin „safenektomia laserowa” jest pewnym uproszczeniem, ponieważ nie polega ona na chirurgicznym usunięciu żyły odpiszczelowej, a na jej zamknięciu od wewnątrz za pomocą energii na końcówce światłowodu wprowadzanego do niewydolnego części żyły odpiszczelowej. W klasycznej safenektomii, jak wspomniano wyżej, żyła jest fizycznie usuwana z organizmu. Natomiast w wewnątrzżylnej ablacji laserowej (EVLA), do wnętrza żyły wprowadzane jest włókno laserowe, które emituje energię cieplną, powodując obkurczenie i zamknięcie światła żyły. Główne różnice pomiędzy klasyczną safenektomią a „safenektomią laserową” to: inwazyjność: chirurgiczna safenektomia jest bardziej inwazyjną metodą – wymaga nacięć chirurgicznych, natomiast EVLA jest zabiegiem małoinwazyjnym, wykonywanym przez drobne przezskórne nakłucie skóry; znieczulenie: oba zabiegi mogą być obecnie wykonane w tumescencyjnym znieczuleniu miejscowym, ale przez wiele lat zabieg strippingu wykonywano w znieczuleniu ogólnym (narkozie) lub znieczuleniu przewodowym (podpajęczynówkowym albo zewnątrzoponowym). „Safenektomia laserowa” to termin, który oznacza precyzyjne i małoinwazyjne zamknięcie żyły odpiszczelowej przy użyciu laserowej ablacji wewnątrzżylnej. czas rekonwalescencji: EVLA wiąże się z krótszym czasem rekonwalescencji i znacznie mniejszymi dolegliwościami bólowymi po zabiegu. precyzja zabiegu: w przypadku EVLA operator ma pełną kontrolę nad zamykanym pniem żylnym i jego dopływami czy żyłami przeszywającymi. W Klinice Flebologii preferujemy metody małoinwazyjne, takie jak laser wewnątrzżylny (najskuteczniejsza z metod służących do zamykania niewydolnych pni żylnych) ze względu na ich bezpieczeństwo, skuteczność i pozabiegowy komfort Pacjenta. Klasyczna safenektomia jest wykonywana tylko w uzasadnionych (wyjątkowych) przypadkach. Parvektomia – czym różni się od safenektomii? Parvektomia to zabieg chirurgicznego usunięcia żyły odstrzałkowej (łac. vena saphena parva – to krótsza żyła od żyły odpiszczelowej). Słowo „parvus” oznacza „mały”. Żyła odstrzałkowa zlokalizowana jest na tylnej stronie podudzia, w przeciwieństwie do żyły odpiszczelowej, która biegnie po przyśrodkowej stronie nogi. Zarówno safenektomia, jak i parvektomia (stripping żylny), mogą być wykonywane metodą Babcocka. Współcześnie jednak do wyłączania żyły odstrzałkowej z krążenia powinno się stosować wyłącznie techniki małoinwazyjne. Różnica techniczna pomiędzy safenektomią i parvektomią polega na lokalizacji cięć chirurgicznych – w przypadku parvektomii cięcia wykonuje się w okolicy dołu podkolanowego i kostki bocznej (ewentualnie w połowie podudzia w wersji zmodyfikowanej). Porównanie zakresów strippingu w przypadku: (1) usuwania żyły odpiszczelowej (safenektomii ograniczonej) i (2) usuwania żyły odstrzałkowej (parvektomii niskiej). Parvektomia była i jest rzadziej stosowana niż safenektomia głównie z dwóch powodów: niewydolność żyły odstrzałkowej występuje rzadziej niż niewydolność żyły odpiszczelowej; zabieg parvektomii jest trudniejszy do wykonania ze względu na zmienność anatomiczną żyły odstrzałkowej i jej bliskie sąsiedztwo z nerwem łydkowym. Co można leczyć przy użyciu safenektomii? Współczesne wskazania do safenektomii są dużo bardziej ograniczone niż w przeszłości. Obecnie, safenektomia jest rozważana w następujących przypadkach klinicznych i sytuacjach: przy zaawansowanej niewydolności żyły odpiszczelowej (tj. znacznym jej poszerzeniu), gdy inne metody leczenia, takie jak: termiczna ablacja laserowa, termiczna ablacja radiowa czy klejenie żył, nie są możliwe do wykonania lub nie przyniosły oczekiwanych rezultatów; przy nawrotowej chorobie żylnej po innych metodach leczenia, kiedy konieczne jest usunięcie znacznie poszerzonej żyły odpiszczelowej lub jej segmentu; przy współistnieniu niewydolności żyły odpiszczelowej i dużych żylaków jej spływu, które mogą być usunięte w trakcie jednego zabiegu chirurgicznego (tzw. stripping łączony z miniflebektomią). Mapowanie żylaków przed zabiegiem safenektomii (chirurgicznego usuwania lewej żyły odpiszczelowej) w Klinice Flebologii. Key information on the venous procedure Type of anaesthesia nasiękowe i tumescencyjne Duration of treatment 60-120 minut Treatment główne pnie żylne Risk of complications większe niż w przypadku metod wewnątrzżylnych Physical activity powrót do aktywności po 3-5 tygodniach Recovery do 14-21 dni (okres noszenia pończochy pozabiegowej) Ograniczenia strippingu żyły odpiszczelowej? Mimo zakładanej przez lata skuteczności, stripping (chirurgiczne usuwanie) żyły odpiszczelowej ma liczne ograniczenia i wady. Poniżej niektóre z nich: inwazyjność: safenektomia wiąże się z wykonaniem nacięć chirurgicznych i dość traumatycznym usunięciem żyły, co może powodować krwiaki, ból i pozostawiać blizny; długi czas rekonwalescencji: powrót do pełnej aktywności po strippingu wykonywanym klasycznie może trwać nawet 3-10 tygodni; dość wysokie ryzyko powikłań: jak każdy zabieg chirurgiczny, stripping wiąże się z ryzykiem powikłań, takich jak: infekcja, krwiak, uszkodzenie nerwów, pni limfatycznych czy zakrzepica żył głębokich; niska skuteczność w leczeniu niewydolności perforatorowej: stripping jest nieskuteczny w leczeniu niewydolnych żył przeszywających (perforatorów); które mogą być przyczyną nawrotu choroby żylnej; niezadowalający efekt kosmetyczny: w porównaniu do zabiegów wewnątrzżylnych stripping może pozostawiać widoczne blizny i skutkować siniakami oraz przebarwieniami, a także trwałymi obrzękami, wynikającymi z trwałego uszkodzenia naczyń chłonnych biegnących wzdłuż żyły odpiszczelowej; duża częstość nawrotu choroby żylnej: wynika to głównie z faktu, iż usuwanie żyły odpiszczelowej ma niewiele wspólnego z przyczynowym leczeniem choroby żylnej (tego typu leczenie często pogłębiało problem żylny Pacjenta i powodowało niewydolność tylnego spływu, czyli żyły odpiszczelowej dodatkowej tylnej uda i żyły odstrzałkowej); konieczność stosowania znieczulenia ogólnego lub przewodowego: wciąż dość mało chirurgów potrafi wykonać safenektomię przy użyciu znieczulenia tumescencyjnego (okołożylnego) pod kontrolą aparatury USG. Z tych i wielu innych powodów w Klinice Flebologii ograniczamy stosowanie strippingu (safenektomii) do przypadków, gdy inne metody leczenia nie są odpowiednie. Price range Phlebology Venous surgery varicose vein surgery + venous stripping on one leg (as a half-day stay) From £10,000 Make an appointment Przygotowanie do zabiegu safenektomii Przygotowanie Pacjenta do safenektomii obejmuje kilka kluczowych etapów, jak przed każdym zabiegiem flebologicznym: konsultacja flebologiczna z oceną żył w USG Doppler: badanie USG jest kluczowe dla prawidłowego rozplanowania zakresu zabiegu; odstawienie niektórych leków: Pacjent powinien poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym również preparatach ziołowych i suplementach diety; leki przeciwkrzepliwe mogą wymagać odstawienia na kilka dni przed zabiegiem; badania laboratoryjne: do zabiegu konieczne jest wykonanie typowych badań z krwi na czczo, jak przed każdym zabiegiem operacyjnym; dokumentacja medyczna: należy przygotować wszelką posiadaną dokumentację medyczną związaną z układem żylnym i innymi istotnych schorzeniami; zalecenia przedzabiegowe: na kilka dni przed zabiegiem należy unikać alkoholu, a w dniu zabiegu być na czczo (nie jeść i nie pić na 6 godzin przed zabiegiem); typowa konsultacja anestezjologiczna nie jest zwykle wymagana przed zabiegiem z uwagi na stosowane znieczulenie tumescencyjne; higiena: w dniu zabiegu należy wziąć prysznic i dokładnie umyć nogę, która będzie poddana zabiegowi. Did you know? W przeciwieństwie do safenektomii, zabieg laserowy pozwala uniknąć rozległych nacięć skóry i związanego z tym długiego okresu rekonwalescencji. Pacjenci Kliniki Flebologii doceniają nie tylko minimalną inwazyjność tej metody, ale przede wszystkim możliwość powrotu do codziennych aktywności już następnego dnia po zabiegu. Tomasz Grzela, MD, PhD Opis zabiegu safenektomii Nowoczesna safenektomia, wykonywana w Klinice Flebologii, jest przeprowadzana w następujący sposób: znieczulenie: zabieg wykonywany jest zazwyczaj w znieczuleniu tumescencyjnym, które polega na wstrzyknięciu pod skórę i wokół usuwanej żyły dość dużej ilości roztworu znieczulającego (tzw. roztwór Kleina); tumescencja pozwala na zmniejszenie bólu i dyskomfortu podczas zabiegu, minimalizuje krwawienie i umożliwia precyzyjne przeprowadzenie procedury chirurgicznej. Roztwór Kleina pomaga również w odseparowaniu żyły od otaczających tkanek, co ułatwia jej usunięcie; nacięcia chirurgiczne: wykonuje się jedno większe nacięcie w pachwinie (w przypadku żyły odpiszczelowej); dodatkowo mogą być wykonane mniejsze nacięcia lub nakłucia w okolicy górnej części podudzia lub w rzucie żylaków (do jednoczasowej miniflebektomii); usunięcie żyły: przy użyciu strippera, żyła jest delikatnie usuwana z tkanki podskórnej; chirurgiczne zszycie rany: rana w okolicy pachwiny jest zamykana szwami, specjalnymi plastrami i opatrunkiem; opatrunek uciskowy: po zabiegu na nogę zakładana są specjalne bandaże adhezyjne oraz pończocha uciskowa (CCL2), która pomaga w gojeniu się ran i zapobiega powikłaniom. W Klinice Flebologii dokładamy wszelkich starań, aby zabieg był jak najbardziej komfortowy dla Pacjenta, stosując nowoczesne techniki znieczulenia i minimalizując inwazyjność procedury. Postępowanie po zabiegu chirurgicznego usuwania żyły odpiszczelowej Postępowanie po zabiegu safenektomii obejmuje: stosowanie opatrunków: opatrunki zlecone przez lekarza flebologa należy utrzymywać w czystości i zmieniać zgodnie z zaleceniami lekarza. pończochy uciskowe: należy nosić pończochę uciskową – w ciągu dnia – przez okres zalecony przez lekarza operującego (zwykle do 3-6 tygodni); aktywność fizyczna: po zabiegu zaleca się regularne spacery, unikanie długiego stania i siedzenia, a także uniesienie nóg do góry podczas odpoczynku; leki przeciwbólowe: w przypadku bólu można stosować leki przeciwbólowe dostępne bez recepty pielęgnacja ran w pachwinie: ranę lub rany należy utrzymywać w czystości, unikać ich moczenia, a po zdjęciu szwów można stosować kremy przyspieszające gojenie się; unikanie podróży lotniczych: nie zaleca się długich podróży lotniczych przez 4-8 tygodni po zabiegu safenektomii; pierwsza wizyta kontrolna po wykonaniu chirurgicznej safenektomii odbywa się zwykle w terminie 6-8 tygodni od zabiegu. Pacjentka po safenektomii. Mapowanie żylaków przed zabiegiem echoskleroterapii piankowej. Przeciwwskazania do zabiegu safenektomii Główne przeciwwskazania do zabiegu chirurgicznego usuwania żyły odpiszczelowej są: ciężkie choroby ogólnoustrojowe, które stanowią zbyt duże ryzyko dla Pacjenta (np. niewydolność serca czy zaawansowana niewydolność nerek); aktywna infekcja w miejscu planowanego zabiegu lub zakażenie ogólnoustrojowe; deep vein thrombosis pregnancy; zaburzenia krzepnięcia krwi; alergia na środki znieczulające; otyłość znacznego stopnia; niekontrolowana cukrzyca; niewydolność tętnicza kończyn dolnych uniemożliwiająca stosowanie kompresjoterapii. Powikłania zabiegu laserowej ablacji wewnątrzżylnej Po safenektomii mogą wystąpić różne powikłania. Do najczęstszych należą: reakcja na znieczulenie (przejściowy obrzęk, zasinienia, uczucie niepokoju, kołatanie serca, reakcje alergiczne);krwiaki podskórne: jest to najczęstsze powikłanie; w przypadku większych krwiaków może być konieczna ich ewakuacja; infekcja rany: ryzyko infekcji jest niewielkie, ale w przypadku jej wystąpienia konieczne może być leczenie antiotykami; zakrzepica żył głębokich: jest to poważne, ale rzadkie powikłanie (do 1%), któremu można zapobiegać stosując profilaktykę przeciwzakrzepową i wczesne uruchomienie Pacjenta; przejściowe lub trwałe uszkodzenie nerwów: może powodować przejściowe lub, rzadziej, trwałe zaburzenia czucia w operowanej kończynie (nawet u 10-20% Pacjentów); blizny: po nacięciach chirurgicznych mogą pozostać blizny, które z czasem stają się mniej widoczne; ból i obrzęk: są to normalne dolegliwości po zabiegu, które zazwyczaj ustępują w ciągu kilku dni; nawrotowa choroba żylna: pomimo prawidłowo wykonanego zabiegu, istnieje ryzyko nawrotu żylaków w operowanej kończynie w przyszłości (w perspektywie 5-letniej dotyczy to aż 15-45% Pacjentów). At the Phlebology Clinic we make every effort to minimise the risk of complications and our specialists remain available to patients during the recovery period. If you experience any worrying symptoms, please contact our Registry immediately. Treatment methods 01 / Microsclerotherapy 02 / Foam sclerotherapy 03 / Laser vein sealing 04 / Varicose vein taping 05 / Miniflebectomy 06 / Venous embolisation Modern vein treatment We offer treatment both on an outpatient basis and in day ward admissions. The stay is of short duration. The patient spends between 1 and 5 hours in the Clinic. Make an appointment Make an appointment at the Phlebology Clinic Book an appointment
