Żylaki sromu Klinika Flebologii / Niewydolność żylna miednicy u kobiet / Żylaki okolic intymnych / Żylaki sromu Wprowadzenie Opis schorzenia Czynniki ryzyka Metody leczenia Często zadawane pytania Wprowadzenie Żylaki sromu i krocza (ang. vulvoperineal varices), znane również jako żylaki okolic intymnych, to stosunkowo częste schorzenie żylne dotykające kobiet w wieku rozrodczym. Stanowią one istotny problem medyczny dotykający znaczącą grupę kobiet, szczególnie w okresie ciąży i po porodach. Według aktualnych danych epidemiologicznych, schorzenie to występuje u około 22-34% kobiet z żylakami miednicy mniejszej w przebiegu niewydolności żylnej miednicy. Częstość występowania żylaków sromu i krocza może być niedoszacowana ze względu na brak wiedzy wśród ginekologów na ten temat. Żylaki sromu mogą powodować znaczny dyskomfort i pogorszenie jakości życia. Pajączki naczyniowe przez wiele lat utożsamiane były z defektem estetycznym. Teraz już wiemy, że to duże uproszczenie i tak zazwyczaj nie jest. Występowanie pajączków naczyniowych to zwiastun, bądź wyraz większego problemu żylnego. Dlatego też warto zrozumieć przyczyny ich powstawania, sposoby zapobiegania i zapoznać się z dostępnymi metodami leczenia. Opis schorzenia Żylaki sromu to poszerzone, kręte naczynia żylne zlokalizowane w obrębie zewnętrznych narządów płciowych kobiety. Mogą one występować jednostronnie (częściej po stronie lewej) lub obustronnie, obejmując wargi sromowe większe i mniejsze oraz okolicę krocza. Charakteryzują się obecnością widocznych, czasem uwypuklonych naczyń żylnych, które mogą powodować dyskomfort, pieczenie i uczucie przepełnienia krwią w okolicach intymnych. Najczęstsze objawy towarzyszące żylakom sromu i krocza to: obrzęk warg sromowych i/lub krocza uczucie ciężkości i rozpierania dyskomfort podczas aktywności fizycznej, siedzenia i chodzenia bolesność i pęcznienie w czasie współżycia (dyspareunia żylna) świąd i pieczenie w okolicach intymnych zniekształcenie skóry sromu i krocza ostry i piekący ból w czasie zapalnie żył tej okolicy. Pociążowe żylaki sromu z mniejszymi poszerzeniami splotów żylnych od strony tylnej części krocza. Wenografia MR. Czynniki ryzyka ciąża (ze względu na zwiększone stężenie hormonów, wzrost objętości krwi krążącej i ucisk powiększonej macicy na spływ żylny dna miednicy) wielorództwo – każda kolejna ciąża zwiększa ryzyko rozwoju żylaków sromu. ciążą mnoga – jest obarczona szczególnie wysokim ryzykiem rozwoju żylaków sromu i krocza. predyspozycje genetyczne do niewydolności żylnej i łatwego poszerzenia żył otyłość brzuszna – powoduje zwiększenie ciśnienia śródbrzusznego, a w pozycji siedzącej zaburzenia odpływu z poziomu spływu żył sromowych zewnętrznych. przewlekłe zaparcia – powodujące żylaki krocza, rzadziej sromu. wczesne występowanie niewydolności żylnej miednicy – Pacjentki, u których niewydolność żylna rozwija się przed ciążą mają dużo wyższe ryzyko rozwoju żylaków sromu po pierwszej ciąży. anatomiczne nieprawidłowości w budowie układu żylnego doprowadzające do zaburzeń odpływu krwi żylnej z miednicy małej (np. zespół May-Thurnera) i wtórnego poszerzenia łożyska żylnego. Ciąża to najważniejszy czynnik zwiększający ryzyko wystąpienia żylaków krocza i sromu u kobiet. Mechanizm powstawania Powstawanie żylaków sromu i krocza jest ściśle związane z anatomią układu żylnego miednicy mniejszej u kobiet. Kluczową rolę w tworzeniu żylakowato poszerzonych splotów żylnych umiejscowionych w sromie i kroczu odgrywają tak zwane punkty przecieku żylnego (ang. pelvic leak points), przez które krew może wstecznie przepływać z układu żylnego miednicy do powierzchownych żył okolicy sromu i krocza. Przecieki żylne dna miednicy lub kanałów pachwinowych porównujemy często do przeciekającego sufitu wskutek zalania przez sąsiada, który znajduje się nad nami. Wyróżniamy 3 główne (najczęstsze) punkty przecieku żylnego prowadzące do rozwoju żylaków krocza i sromu: kroczowy (ang. perineal point – PP) – znajduje się w miejscu przejścia żyły kroczowej przez powięź krocza pachwinowy (ang. inguinal point – IP) – zlokalizowany w kanale pachwinowym, związany z żyłami więzadła obłego macicy łechtaczkowy (ang. clitoral point – CP) – w okolicy połączenia żył łechtaczki z żyłami sromowymi Znaczne poszerzenie naczyń żylnych miednicy i wtórne (często utrwalone) poszerzenie spływu żylnego z kanałów pachwinowych prowadzi do łatwego powstawania żylaków przedniej części sromu i w dalszej kolejności do poszerzeń żylnych zlokalizowanych w tylnej części krocza. Rozpoznanie i diagnostyka Współczesna diagnostyka żylaków sromu i krocza (tzw. żylaków okolic intymnych) opiera się na kilku kluczowych elementach. Wywiad lekarski i analiza typowych objawów klinicznych, to kluczowe elementy, o których nigdy nie może zapomnieć lekarz flebolog czy ginekolog, konsultujący Pacjentkę z podejrzeniem żylaków okolic intymnych. Pamiętajmy, że żylaki są zawsze jedynie objawem choroby, a rolą lekarza jest znalezienie przyczyny ich powstawania. Najczęstszym błędem w przypadku występowania żylaków krocza i sromu jest ich ignorowanie, bagatelizowanie problemu oraz pomijanie w leczeniu niewydolności żylnej. Obecność żylaków okolic intymnych świadczy zawsze o problemie położonym w obrębie żył jamy brzusznej i miednicy. Żylaki tylnej części krocza i sromu 2 lata po zabiegu embolizacji żylnej zobrazowane w wenografii MR. To typowy przykład pokazujący, że sama embolizacja żylna nie jest wystarczająca do wyleczenia żylaków okolic intymnych. Jeśli chodzi o diagnostykę obrazową, to zawsze należy wykonać badanie USG Doppler oceniające anatomię i przepływ krwi w obrębie żył jamy brzusznej i miednicy małej. Istotne jest, by badanie USG było wykonane również w pozycji stojącej z oceną przecieków żylnych z miednicy do kończyn dolnych. Badanie USG przez powłoki z oceną krocza i kanałów pachwinowych jest kluczem w planowaniu właściwego leczenia. Badanie przezpochwowe ma znikomą wartość diagnostyczną w ocenie żylaków okolic intymnych. W przypadku planowania leczenia i w ramach poszerzania diagnostyki niewydolności żylnej miednicy i wtórnych żylaków krocza i sromu najistotniejszym z badań diagnostycznych jest wenografia rezonansu magnetycznego (MRV) wykonywana z podaniem środka kontrastowego w odpowiednim protokole. Metody leczenia Żylaki sromu i krocza wymagają zawsze specjalistycznej diagnostyki i indywidualnie dobranego leczenia. Współczesne metody leczenia żylaków sromu i krocza są małoinwazyjne i charakteryzują się wysoką skutecznością. Ważne jest, aby wybrać odpowiednią dla siebie metodę leczenia i wdrożyć ją odpowiednio wcześnie. Największym błędem w leczeniu żylaków okolic intymnych jest ich zamykanie sklerozantami bez przeprowadzenia diagnostyki obrazowej. Często po takich zabiegach (tzw. niehemodynamicznych), dochodzi do progresji choroby żylnej, powstania krążenia obocznego i nasilenia objawów typowych dla niewydolności żylnej miednicy. Dlatego też tak ważne jest przyczynowe leczenie żylaków okolic intymnych z zastosowaniem strategii zstępującej i sekwencyjnej (etapowej). Z tego powodu nierzadko leczymy najpierw niewydolność żylną miednicy, później przeciążenie żył kończyn dolnych i wtórnie powstającą niewydolność (podejście zstępujące). U kobiet w ciąży leczenie żylaków krocza i sromu ma zazwyczaj charakter zachowawczy. Ważne jest stosowanie pasów podtrzymujących kroczę, srom i kanały pachwinowe oraz codzienne użytkowanie pończoch lub rajstop uciskowych o odpowiedniej sile ucisku. U Pań, u których wystąpiły duże żylaki sromu (świadczą u zaawansowanej niewydolności żylnej miednicy) często konieczne jest stosowanie leków przeciwzakrzepowych w czasie ciąży i połogu. U Pań po porodzie: leczenie żylaków krocza i sromu zależy od nasilenia objawów. Zawsze należy zacząć od zmiany nawyków życiowych, czyli od ćwiczeń siłowych i unikania długotrwałego stania i siedzenia. Leczenie przyczynowe, rozpoczynające się zazwyczaj od leczenia sekwencyjnego, polega na wyłączeniu niewydolności żył jamy brzusznej i miednicy. W tym celu stosowane są różne techniki embolizacji żylnej i wenoplastyki żylnej. W leczeniu samych żylaków krocza i sromu (już po wyleczeniu przyczyny) najczęściej sięga się po celowaną skleroterapię piankową, która polega na wstrzyknięciu do żylaków substancji obliterującej, powodującej ich podrażnienie i zwłóknienie. Metody chirurgiczne polegającej na podwiązywaniu i resekowaniu naczyń żylnych w okolicach krocza i sromy wykorzystuje się w zaawansowanych przypadkach. Zabieg tego typu wykonywane są w znieczuleniu miejscowym, polegają na minimalnie inwazyjnym przecięciu i podwiązaniu żył w miejscach przecieku żylnego. Żylaki okolic intymnych – jak je leczyć? Czy żylaki okolic intymnych utrudniają Ci życie? 😫 Nie musisz się z tym godzić! Odkryj nowoczesne i małoinwazyjne metody leczenia, które przyniosą Ci ulgę. Wszystko, co musisz wiedzieć, w jednym miejscu! ✅ Najczęściejzadawane pytania Czy aktywność fizyczna i sport są wskazane przy występowaniu żylaków w sromie i kroczu? Odpowiednio dobrana aktywność fizyczna jest ważnym elementem w życiu każdej osoby. W przypadku występowania żylaków okolic intymnych zalecane są: spacery, pływanie,joga czy umiarkowana jazda na rowerze stacjonarnym. Unikać należy: sportów kontaktowych, intensywnych ćwiczeń z obciążeniem, skoków i długiego jeżdżenia na zwykłym rowerze. Czy żylaki sromu i krocza są częstym problemem u kobiet? Żylaki sromu i krocza (tzw. żylaki okolic intymnych) dotykają około 4-10% kobiet, szczególnie tych rodzących. Najczęściej pojawiają się w trakcie lub po ciąży, gdy zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej i gwałtowne zmiany hormonalne sprzyjają ich rozwojowi. Problem ten jest jest zdecydowanie częstszy u kobiet, które przeszły więcej niż 2 ciąże. U wieloródek potrafią być one bardzo dokuczliwe. Ich występowanie w okresie pociążowym świadczy zazwyczaj o zaawansowanej niewydolności żylnej miednicy. Czy żylaki sromu mogą samoistnie ustąpić po porodzie? Żylaki sromu mogą się zmniejszyć po porodzie, szczególnie jeśli była to pierwsza ciąża. Po 2. czy 3. ciąży ich występowanie związane jest zazwyczaj z utrwaloną pociążowo niewydolnością żylną miednicy i wytworzeniem znacznie poszerzonych połączeń żylnych, które się nie wycofują, mając tendencję do poszerzania. To powoduje, że problem staje się coraz dokuczliwszy dla kobiety. Żylaki sromu i krocza widoczne gołym okiem wymagają zawsze konsultacji specjalistycznej i odpowiedniego leczenia. Jakie są najskuteczniejsze metody łagodzenia dolegliwości bólowych związanych z żylakami sromu? Najbardziej skuteczne metody doraźnego łagodzenia dolegliwości wynikających z występowania żylaków krocza i sromu to: stosowanie zimnych okładów, noszenie specjalnej bielizny uciskowej, przyjmowanie leków flebotropowych zaleconych przez flebologa, unikanie długotrwałego stania i siedzenia oraz ćwiczeń siłowych. Zaleca się okresowe unoszenie nóg i bioder podczas odpoczynku. W jakich sytuacjach żylaki sromu wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej? Natychmiastowej konsultacji flebologicznej wymagają Pacjentki, u których dochodzi do zaostrzenia objawów wynikających z posiadania żylaków krocza i sromu (tj. pojawia się silny, ostry ból w okolicy żylaków wraz z zaczerwienieniem – podejrzenie zakrzepicy żylnej) lub dochodzi do krwawienia w obszarze ich występowania. Powiązane zagadnienia 01 / Niewydolność żylna miednicy u kobiet 02 / Żylaki macicy 03 / Żylaki okolic intymnych Nowoczesne leczenie żył Oferujemy leczenie zarówno w trybie ambulatoryjnym, jak i w ramach przyjęć na oddział dzienny. Pobyt jest krótkotrwały. Pacjent spędza w Klinice od 1 do 5 godzin. Umów wizytę
